ในปัจจุบัน ปัญหา ความเหลื่อมล้ำ ยังคงเป็นประเด็นท้าทายสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาสังคมและเศรษฐกิจในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับชุมชนท้องถิ่นไปจนถึงระดับประเทศ ความเหลื่อมล้ำไม่ได้จำกัดอยู่แค่ช่องว่างทางรายได้ แต่ยังครอบคลุมถึงการเข้าไม่ถึงโอกาสทางการศึกษา การบริการสาธารณสุข และการมีส่วนร่วมทางสังคมของกลุ่มคนต่าง ๆ ซึ่งเป็นอุปสรรคสำคัญต่อการพัฒนาที่ยั่งยืน จากหลักการ "ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง" ของเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณีในฐานะสถาบันอุดมศึกษาเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการเข้าไปมีบทบาทในการลดความเหลื่อมล้ำที่เกิดขึ้นในชุมชนโดยรอบ จากการสำรวจและดำเนินโครงการต่าง ๆ
โดยในปี พ.ศ. 2567 พบว่าในพื้นที่จังหวัดจันทบุรีและตราดยังคงมี กลุ่มเปราะบาง (Underrepresented Groups) ที่เผชิญกับความท้าทายหลากหลายมิติ ได้แก่ กลุ่มผู้มีรายได้น้อยและครัวเรือนยากจนที่ประสบปัญหาความไม่มั่นคงทางรายได้ ขาดโอกาสในการเข้าถึงทักษะอาชีพสมัยใหม่ และไม่สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน กลุ่มแรงงานข้ามชาติ มักเผชิญกับความไม่มั่นคงในการประกอบอาชีพ การถูกกดราคาค่าจ้าง และการขาดโอกาสในการพัฒนาคุณภาพชีวิต กลุ่มผู้พิการและผู้สูงอายุที่มีข้อจำกัดในการเข้าถึงบริการทางสังคมและสุขภาพ รวมถึงการขาดกิจกรรมที่ส่งเสริมสุขภาวะที่ดี ทำให้คุณภาพชีวิตลดลงและเสี่ยงต่อการถูกทอดทิ้ง กลุ่มคนชายขอบอื่น ๆ ที่ยังไม่สามารถเข้าถึงสิทธิและโอกาสพื้นฐานได้อย่างเต็มที่ ทำให้ถูกกีดกันออกจากกระแสหลักของการพัฒนา ปัญหาความเหลื่อมล้ำเหล่านี้ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของคนในกลุ่มดังกล่าว แต่ยังเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของท้องถิ่นในภาพรวม การขาดโอกาสของคนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งหมายถึงการสูญเสียศักยภาพในการพัฒนาโดยรวมของชุมชน ดังนั้น สาขาวิชารัฐศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี จึงได้จัดกิจกรรม การเมืองเรื่องคนชายขอบ : สร้างโอกาส ลดความเหลื่อมล้ำ สู่สังคมที่เท่าเทียม เพื่อบูรณาการเรียนการสอนร่วมกับงานบริการวิชาการ และการมีส่วนร่วมในการทำงานร่วมกับชุมชนท้องถิ่น โดยมีกิจกรรมที่ดำเนินงานที่สำคัญดังนี้
1. โครงการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพครัวเรือนผู้มีรายได้น้อย โครงการนี้จัดทำโดยนักศึกษาสาขาวิชารัฐศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ เพื่อให้ความช่วยเหลือครอบครัวผู้มีรายได้น้อยในพื้นที่บ้านโกรก ตำบลกระแจะ จังหวัดจันทบุรี กิจกรรมหลักคือการให้ความรู้ด้านเกษตรทฤษฎีใหม่ และแจกเมล็ดพันธุ์พืชเพื่อนำไปสร้างอาชีพเสริมและเพิ่มรายได้ในครัวเรือน เป็นตอบสนองต่อเป้าหมายการลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจโดยตรง โดยการสร้างโอกาสและส่งเสริมให้ครัวเรือนผู้มีรายได้น้อยสามารถพึ่งพาตนเองและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ซึ่งสอดคล้องกับเป้าประสงค์ในการเพิ่มรายได้ให้แก่กลุ่มประชากรที่ยากจนที่สุด
2. โครงการหอยแมลงภู่ กู้วิกฤต ดำเนินการโดยนักศึกษาสาขาวิชารัฐศาสตร์ เพื่อช่วยเหลือแรงงานชาวกัมพูชาในพื้นที่ตำบลหาดเล็ก จังหวัดตราด ซึ่งประสบปัญหารายได้ไม่มั่นคงจากราคาหอยแมลงภู่ตกต่ำ โครงการได้ให้ความรู้และสาธิตการแปรรูปหอยแมลงภู่เป็น "น้ำพริกหอยแมลงภู่" เพื่อเพิ่มมูลค่าและสร้างเป็นอาชีพเสริมโดยเป็นโครงการที่มุ่งลดความเหลื่อมล้ำให้กับกลุ่มแรงงานข้ามชาติ ซึ่งเป็นหนึ่งในกลุ่มเปราะบาง โดยการสร้างทักษะอาชีพและแนวทางในการสร้างรายได้ที่มั่นคง ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตและลดช่องว่างทางรายได้ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของ SDG 10
3. โครงการวิชาคนชายขอบ: กรณีศึกษาผู้มีความพิการ เป็นโครงการของนักศึกษาที่มุ่งเน้นการทำงานร่วมกับกลุ่มคนชายขอบ โดยมีกรณีศึกษาที่เกี่ยวข้องกับผู้ที่มีความพิการทางสมอง (Cerebral Palsy) เพื่อสร้างความเข้าใจและให้การสนับสนุน โครงการนี้สอดคล้องกับเป้าหมายย่อยของ SDG 10 ที่เน้นการให้อำนาจและส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางสังคมสำหรับทุกคน โดยไม่คำนึงถึงความบกพร่องทางร่างกาย การดำเนินงานของมหาวิทยาลัยมีการกำหนดตัวชี้วัดสัดส่วนนักศึกษาและบุคลากรผู้มีความพิการ รวมถึงมีนโยบายสนับสนุนและจัดสิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสม
4. โครงการอื่น ๆ ที่ส่งเสริมการลดความเหลื่อมล้ำ นอกจากนี้ยังมีโครงการอื่น ๆ ที่มีเป้าหมายในการพัฒนาคุณภาพชีวิตและสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจให้แก่ชุมชนและกลุ่มเปราะบาง เช่น โครงการ Care & Share: ส่งเสริมสุขอนามัยและคุณภาพชีวิตที่ดี โครงการปุ๋ยหมัก: ให้ความรู้เพื่อลดต้นทุนและสร้างรายได้จากการเกษตรโครงการต้นกล้าต้านหน้าฝนจากผักสวนครัว: ส่งเสริมความมั่นคงทางอาหารในครัวเรือน โครงการสุขภาพดีชีวีมีสุขในการดูแลสุขภาพของกลุ่มผู้สูงอายุ